Debata: Zaświaty na wyciągnięcie ręki: jaka jest przyszłość algorytmicznej nieśmiertelności?

po filmie DRUGA SZANSA, reż. Hans Block i Moritz Riesewieck 

Partner: Uniwersytet WSB Merito Gdynia

Ezoterycy są przekonani, że możliwe jest komunikowanie się ze zmarłymi. Takiej możliwości nie wykluczają również badacze. Komunikowanie się ze zmarłymi oferują między innymi techniki psychospirytualne. W filmach często widzimy bohaterów przywołujących bliskich z zaświatów, którzy korzystają na przykład z tablic spirytystycznych Ouija. Rodziny osób zmarłych często mówią o tym, że doświadczają obecności osoby, której już fizycznie nie ma. Być może te doświadczenia są jedynie wytworem pragnienia i wyobraźni osoby cierpiącej z powodu straty. Teorii jest wiele, wątpliwości również. Jedno jest pewne: ludzie pragną ukojenia w postaci możliwości rozmowy, czucia, widzenia osoby, która odeszła.  Od jakiegoś czasu w mediach przewija się wątek technologii funeralnej, czyli narzędzi, które pomogą nam ponownie doświadczyć kontaktu z osobami, których już nie ma. Obecnie mamy już szereg takich możliwości – dostępne są aplikacje pozwalające nam przechowywać informacje o zmarłych, z pomocą sztucznej inteligencji możemy nawet „porozmawiać” z ich cyfrowymi wersjami.

Film dokumentalny „Druga szansa” („Eternal you”) podejmuje niezwykle trudny, a także kontrowersyjny temat dotyczący możliwości komunikowania się z awatarami nieżyjących osób oraz jej wpływu na nas. Czy algorytmiczna nieśmiertelność jest czymś dobrym? Czy komunikowanie się z awatarem zmarłego jest dla nas bezpieczne? Jakie mogą być konsekwencje dostępności takiej możliwości? Na te i na inne pytania postaramy się znaleźć odpowiedź w trakcie debaty po filmie podczas festiwalu Millennium Docs Against Gravity, którą, już tradycyjnie, przygotował Uniwersytet WSB Merito Gdynia, sponsor festiwalu.

Goście: 

Dominika Sowa-Klejna – psycholożka i psychotraumatolożka certyfikowana przez Instytut Psychoterapii Zintegrowanej w Monachium; wykładowczyni na Uniwersytecie WSB Merito Gdynia; w pracy zawodowej pomaga m.in. osobom doświadczającym osobistych kryzysów, chcącym czerpać więcej satysfakcji z życia, a także pracuje z osobami, które doświadczyły trudnych wydarzeń losowych i straty.

Marek Ożarowski – od ponad 30 lat związany z biznesem i projektami informatycznymi. Współpracował m. in. z Optimus S.A., WP S.A., OptiX (Prokom), Asseco, Wasko, B3System. Wykładowca Uniwersytetu WSB Merito Gdynia.

Marta Orańska-Szałomska – psycholożka i psychoterapeutka, zrzeszona w Polskim Towarzystwie Psychoterapii Psychodynamicznej; aktywnie zaangażowana w promowanie wiedzy psychologicznej i psychoterapeutycznej w ramach konferencji organizowanych wspólnie z Gdańskim Ośrodkiem Pomocy Psychologicznej dla Dzieci i Młodzieży; interesuje się cyfryzacją i jej wpływem na ludzką psychikę.

Prowadzący: 

Łukasz Murawski – psycholog społeczny, od początku drogi zawodowej związany z brandingiem. Prowadzi warsztaty i szkolenia zarówno po polsku, jak i po angielsku. Wykładowca na Uniwersytecie WSB Merito. Doradza startupom w inkubatorach przedsiębiorczości. Publikuje w najważniejszych polskich magazynach poświęconych marketingowi.

Firmy z Silicon Valley pracują nad awatarami, które pozwalają na rozmowy z tymi, którzy umarli. Obserwujemy głęboko ludzką potrzebę i marzenie nieśmiertelności zmienione w produkt komercyjny. „Chciałam sprawdzić, czy to jest OK” mówi jedna z użytkowniczek programu „December”. Bliscy mogą komunikować się poprzez chatbot, który symuluje zachowania i styl rozmowy osoby zmarłej. Christi rozmawiała ze swoją pierwszą miłością. Inni chcą pozbyć się poczucia winy, uzyskać zgodę na ułożenie sobie życia na nowo. Na razie nie wiadomo, jaki efekt na naszej psychice, sercu, nerwach zostawia kontakt z tak skonstruowanym awatarem. Reżyserzy filmu nie udają, że znają odpowiedzi. Zadają kompleksowe, moralne i emocjonalne, pytania. Jedną z wiodących kwestii jest pozostawienie algorytmów poza moralnością. Co można zrobić z naszymi cyfrowymi szczątkami, pozostałościami w czeluściach Internetu i rodzinną cyfrową pamięcią?

“Eternal You” presents a nuanced portrait of how generative A.I. technology is being employed and how it’s already begun to impact the mental health of people who’ve used it, for better and worse.